5 goede redenen om een octrooi aan te vragen

De juiste keuze, zo blijkt. Alle bezoekers zijn lovend over je innovatie. En dus beslis je om je product definitief op de markt te brengen. Maar dan wil je het wel eerst beschermen zodat niemand anders je product kan kopiëren. En daar begint de miserie: omdat je je innovatie al publiek gemaakt hebt, kan je geen octrooi meer aanvragen. Octrooi weg, en samen met je octrooi misschien de volledige toekomst van je bedrijf.

Een octrooi beschermt je business

Toegegeven: wat hierboven staat, klinkt dramatisch. Maar het beschrijft wel exact het risico als je niet voorzichtig omspringt met je innovaties. "Als je je producten openbaar maakt voor ze beschermd zijn, pleeg je harakiri", zegt Dirk Vens van Curana. Hij vormt de derde generatie van de Belgische producent van spatborden, kettingschermen en bagagedragers. Zij bewijzen dat octrooien – ook vaak patenten genoemd – niet altijd over technologische hoogstandjes moeten gaan.

Ook Christophe Deconinck van de Dienst voor de Intellectuele Eigendom (DIE) van de FOD Economie kan het niet genoeg benadrukken. "Geheimhouding is de sleutel. Laat zakenpartners en adviseurs een geheimhoudingsverklaring ondertekenen. En zorg voor een sluitend contract met werknemers, met daarin duidelijke richtlijnen rond intellectuele eigendomsrechten."

Een octrooidatabank vermijdt dat je zélf een inbreuk pleegt

Al blijkt het omgekeerde ook waar: veel bedrijven brengen een idee op de markt zonder dat ze beseffen dat ze zélf een inbreuk plegen. Daarom bestaat er zoiets als een octrooidatabank. Daarin kan elk bedrijf gratis uitzoeken welke octrooien op welke producten er al bestaan. Er zijn ook modellen- en merkenregisters waarin je nagaat welke modellen en merknamen beschermd zijn. "In zo’n zoektocht kruipt natuurlijk veel tijd. Maar het is de moeite om die tijd erin te steken om later problemen te vermijden. Je kan natuurlijk ook altijd de hulp inroepen van een octrooi-, merk- of modelgemachtigde", zegt Christophe Deconinck.

Een octrooi legt je idee voorgoed vast

"Eigenlijk beginnen wij al in een heel vroeg stadium met de bescherming van onze producten. Dat doen we via een i-DEPOT. Dat is eigenlijk een digitale datumstempel waarmee je aantoont dat een bepaald idee van jou is. En vooral: dat je de eerste was." Al moet je wel opletten: zo’n i-DEPOT is nog geen octrooi en beschermt je product dus nog niet. Je octrooi moet je wel degelijk achteraf nog aanvragen.

En ook dat doe je best grondig, meent Dirk Vens. "Een octrooi aanvragen moet je echt nauwkeurig doen. Het komt soms op bepaalde woorden aan. Octrooien en amateurisme is nefast: een slecht geschreven octrooi komt als een boemerang terug in je gezicht."

Een octrooi straalt positief af op je imago

Voor Curana zijn octrooien een essentieel onderdeel van hun bedrijfsstrategie. De concurrenten van het bedrijf weten dat intussen en zijn daardoor minder snel geneigd om producten van hen te kopiëren. "Een octrooi is voor ons een levensverzekering. Er zijn bedrijven die denken dat copyright betekent dat je het recht hebt om iets te kopiëren."

Volgens Christophe Deconinck is een octrooi inderdaad een vorm van reputatievorming. Je houdt de markt tegen om iets te kopiëren. Al werkt dat imago in twee richtingen, natuurlijk. Als je je producten niet laat beschermen, dan geef je ook een signaal als bedrijf.

Een octrooi zorgt voor exclusiviteit

Zoals gezegd: wie een octrooi in handen heeft, krijgt de exclusiviteit om een product op de markt te brengen. Bovendien kan je ook licenties verkopen aan andere partijen. Zij mogen dan wel je product maken en op de markt brengen.

Maar kan je je innovaties ook op een andere manier beschermen dan met een octrooi? Ja, kan je bijvoorbeeld kiezen voor modelrecht of geheimhouding. Of je kan exclusiviteitscontracten afsluiten. "Zo vermijd je dat concurrenten met een bepaalde leverancier van grondstoffen kunnen werken", meent Dirk Vens. "Voor ons is dat ook een effectieve manier om onze markt te beschermen."