"Het is nooit te laat om met intellectuele eigendom aan de slag te gaan," zegt Marie-Carmen Bindels, adviseur bij het innovatiecentrum van Sowalfin, de partner van de Waalse ondernemers. "Je kan nog altijd mee op de trein springen. Elk bedrijf heeft, ongeacht zijn levensfase, te maken met intellectuele eigendom omdat het voortbouwt op het bedrijfsplan."

Guillaume voegt daaraan toe: "Begin er vooral over na te denken als je iets concreets hebt: in het begin wilden we werken met een ander logo. Gelukkig hebben we het eerste niet laten registreren. Het zou geen zin hebben gehad en het zou geld hebben gekost."

Vanuit zijn eigen ervaring wordt voor Guillaume intellectuele eigendom pas concreet wanneer er sprake is van iets tastbaars: "Het plaatje begon pas echt te kloppen toen we aan klanten begonnen te verkopen. Pas dan kregen we het idee om onze knowhow te laten registreren."

Nadenken over actieplannen voor intellectuele eigendom

Volgens Marie-Carmen is het zaak om intellectuele eigendom op een positieve manier te benaderen. Niet als een op te lossen probleem, maar wel als een duwtje in de rug voor de ondernemer, als ondersteuning van het bedrijfsplan: "Intellectuele eigendom krijgt geleidelijk vorm. In welke gebieden wil je je product of dienst aanbieden, welke klanten wil je bereiken, welke financiële en menselijke middelen kun je inzetten? De intellectuele eigendom zorgt ervoor dat de knowhow van een project wordt veiliggesteld. Dit project kan dan verder veilig uitgerold worden binnen de context van de oprichting en groei van het bedrijf, binnen vooraf goed afgebakende markten, en over een middellange of lange termijn.”

Voor KOMMPO lagen de eerste stappen op het gebied van intellectuele eigendom niet voor de hand: tot wie moeten ze zich wenden? Wat zijn de behoeften? Waar moet je beginnen?

Deze jonge ondernemers richten zich daarom tot Charleroi Entreprendre, een begeleidende instantie, die voor de aspecten rond intellectuele eigendom contact opneemt met het innovatiecentrum van Sowalfin. Ze ontmoeten vervolgens Marie-Carmen, die hen uitnodigt voor een persoonlijke en vertrouwelijke ontmoeting. Nadien krijgen ze een actieplan, een soort "stappenplan".

De activiteit vanaf het begin verduidelijken

"In het begin zag ik met moeite door de bomen het bos: ik zag een reeks slides en een to-do-list die steeds langer werd. Geconfronteerd met deze massa informatie, stelden we samen met Marie-Carmen een actieplan op: stap voor stap. Hierdoor werd alles duidelijker.”

Na de ontmoeting stellen Guillaume en zijn partners ook doelstellingen op voor de intellectuele eigendom voorop in functie van het businessplan. Ze gaan zelfs nog wat verder. Op basis van de overwegingen en aanbevelingen van Marie-Carmen gaan ze al 5 tot 10 jaar vooruit denken over het ondernemersproject.

De intellectuele eigendom bepaalt ook de interne relaties tussen partners en externe actoren, met stagiairs en uiteraard de klanten. "Maak openbaar wat openbaar mag worden gemaakt," zegt Marie-Carmen.

Voor Marie-Carmen is intellectuele eigendom een strategie. “Zorgen voor stevige funderingen voor het “Intellectueel kapitaal” bij aanvang van het ondernemersproject, bijvoorbeeld door de invoering van beschermingsmaatregelen, wijst op de maturiteit van het bedrijfsplan. In zekere zin vergroot dit de kansen op succes en groei."

Met vertrouwen de toekomst tegemoet

Alvorens stappen te zetten wat intellectuele eigendom betreft, brengt Marie-Carmen samen met de ondernemers de behoeften duidelijk in beeld. "Heel wat start-ups komen bij mij omdat ze bang zijn dat hun idee wordt "gestolen" of, omgekeerd, dat ze worden beschuldigd van namaak. Die vrees kunnen we aanpakken door de juiste vragen te stellen: hoeveel van mijn knowhow moet worden beschermd en geheim worden gehouden en hoeveel kan ik openbaar en zichtbaar maken, met name door de registratie van intellectuele eigendomsrechten zoals een merk?"

De denkoefening over intellectuele eigendom hielp Guillaume alvast om een duidelijk budget vast te stellen voor de investering in de uitvoering van het stappen- of actieplan. "Ik had de kosten in verband met intellectuele eigendom nog niet in mijn financieel plan opgenomen. Ik weet bovendien dat dit een steeds terugkerende vraag is van investeerders: zal het rendement van de investeringen de uitgaven compenseren die gemaakt zijn om te voorkomen dat het project gekopieerd wordt".

Wat Kommpo betreft, is het in ieder geval zo dat de intellectuele eigendom de kracht van het project in het voetlicht heeft geplaatst ten opzichte van de concurrenten en het project ook een stuk geloofwaardiger heeft gemaakt. “Voor mij biedt het echt de garantie van een businessmodel waarbij niets aan het toeval overgelaten werd. Het is een strategische aanpak om aandeelhouders en investeerders in volle vertrouwen te overtuigen."